Realistikong Romantiko

    Noong nakaraang linggo, naatasan ang klase ko sa Filipino na manood ng dalawang dula, ang “Mga Santong Tao” at ang “Sistema ni Propesor Tuko.” Maaaring maituring na realistiko o romantiko ang mga dula batay sa mga elemento ng kani-kanilang naratibo at paraan ng pagtatanghal.

    Masasabi kong romantiko sa kabuuan ang unang dula dahil nagpapakita ng ideyal na katapusan nito. Sa unang dula, ang “Mga Santong Tao,” ipinakikita ang pagtagumpay ng kababaihan sa katapusan nito. Makikita natin ang paghalakhak ni Titay bunga ng kanyang pagiging matagumpay laban sa pang-aabuso ng kalalakihang nasa kapangyarihan. Bagaman ipinakita ang realidad ng ginagalawang lipunan sa mga katangian ng mga tauhan, ang pagtagumpay pa rin ni Titay ang nangingibabaw sa kahulihan. Nagsisilbing patunay rito ang bahagi ng “falling action” sa elementong “plot.” Ang paghalakhak ni Titay ang kaganapan sa bahaging ito.

    Masasbi kong realistiko naman ang kabuuan ng dulang “Sistema ni Propesor Tuko.” Sa dulang ito, ipinakikita sa mga manonood ang realidad ng kapangitan ng sistema ng edukasyon sa bansang Pilipinas. Lumilitaw ang katotohanang ito sa mga elementong “set” at tauhan. Mahahalata ang tambakan ng basura sa mga gilid ng entablado, na nagpapakita ng hindi magandang mga kondisyon para sa pag-aaral ng mga estudyante. Maliban dito, mapupunang magulo ang ayos ng silid-aralan sa entablado. Hindi rin angkop ang ganitong ayos ng silid para sa mga pangangailangan ng mga estudyante para sa pag-aaral. Kung titingnan naman ang elemento ng mga tauhan, malinaw ang mga istiryotipo ng mag-aaral na ipinakikita nila. Kung titingnan ang kabuuan ng sistema ng edukasyon sa bansa, maaaring sabihin na maraming estudyante ang sumasalamin sa mga katangian ng apat na tauhan na sina Kiko, Ningning, Bubbles, at Bondying. Sa pangkalahatan, hindi ideyal ang kani-kanilang mga ugali sa pagiging mag-aaral. Makikita rin naman sa tauhan ni Propesor Tuko ang istiryotipong “terror” na guro. Sa kalagitnaan ng dula, makikita natin kung bakit siya ganito. Malalaman natin na maliban sa kaniyang pagiging guro, nagtatrabaho rin siya sa Cubao, takot siya sa kaniyang mga estudyante, at napakababa ang isinusuweldo sa kanya para sa kaniyang tungkulin. Ipinakikita rito ang kahirapang kailangan labanan at laganap sa lipunang ginagalawan natin. Sa madaling salita, makatotohanan ang mga pangyayaring ito. Bagaman nakatatawa ang pagsasadula ng mga eksenang ito, ipinakikita pa rin ng mga ito ang pangit na katotohanang umiiral sa kasalukuyang lipunan.

    Bagaman masasabing nagkakaroon ng dominanteng katangian ang bawat dula, hindi maiiwasan ang paghalo ng dalawang konsepto ng pagiging realistiko at romantiko. Kahit na mas litaw ang isang konsepto, nagiging daan ang iba upang mas lalong lumitaw ang pangunahing konsepto sa mga dulang napanood.

Ang imahe ay mula sa http://www.tumblr.com/tagged/ateneo-entablado.